“Alle wegen leiden naar Rome” is een gezegde dat wel eens gebruikt wordt om aan te geven dat er verschillende methoden zijn om een doel te bereiken. Doorgaans is dit ook waar, dat heb ik zelf proefondervindelijk kunnen vaststellen toen mijn vrouw en ik ervoor kozen om thuisonderwijs te geven. Het eerste wat ik toen leerde was toch wel hetgeen bovenstaand spreekwoord omschrijft. Zo wilden we bijvoorbeeld een taalcurriculum aanschaffen en meteen viel het ons op dat we dan ook moesten kiezen met welke methode we onze kinderen taal wilden onderwijzen. Zo zijn er in het algemeen voor alle doelen wel meerdere manieren te vinden om deze te bereiken.
In Mattheüs 7:13-23 komen we echter een doel tegen dat slechts op één manier bereikt kan worden. Een heel exclusief iets, het eeuwige leven. Waar tegenwoordig wordt voorondersteld dat er, net zoals met alle andere dingen, verschillende methoden zijn om het eeuwige leven te behalen, stelt Jezus het in dit gedeelte erg zwart-wit.
“Ga binnen door de nauwe poort, want wijd is de poort en breed is de weg die naar het verderf leidt, en velen zijn er die daardoor naar binnen gaan; maar de poort is nauw en de weg is smal die naar het leven leidt, en weinigen zijn er die hem vinden.”
Tot hiertoe heeft Jezus in de Bergrede (Matt.5-7) steeds het schril contrast aangehaald tussen de menselijke religie van de farizeeën en Zijn koninkrijk. Waar het bij de menselijke religie allemaal om het vrome uiterlijk vertoon draait verwijdert Jezus als het ware dit decor en wijst Hij naar de onderliggende motieven die uit het hart komen. Waar het ene zich richt op het krijgen van een goed gevoel, richt het andere zich op het behagen van God.
Twee routes | ||
| Methode | Actief (vraagt om inspanning) | Passief (gaat vanzelf) |
| Doorgang | Nauw | Wijd |
| Weg | Smal | Breed |
| Weergave | Moeilijk te vinden | Overal zichtbaar |
| Populatie | Kleine groep | Grote groep |
| Eindbestemming | Het leven | Het verderf |
Twee methodes – een actieve en een passieve
Vers 13 begint met “Ga…”, een werkwoord in de gebiedende wijs. Het is geen keuze die Hij je laat, Hij gebiedt je om actie te ondernemen en door de nauwe poort te gaan. Dat Jezus hiernaast ook vermeld dat er al velen zijn die door de wijde poort zijn binnengegaan doet sommigen concluderen dat er nog een tussenweg is voor de mensen die geen keuze maken. In de verdere omschrijvingen van Jezus zal duidelijk worden dat het maken van geen keuze ook een keuze op zich is. Het binnengaan van de nauwe poort is een actief iets terwijl de brede weg zelfs passief kan begaan worden. Wanneer mensen niet bewust een keuze maken is het uiteindelijk de dood die de keuze voor hun zal maken en bezegelen (cf.1Kor.15:54b-56).
Twee doorgangen – een nauwe en een wijde
Nadat Jezus het gebod gaf om te gaan zei Hij ook waarheen. “Ga binnen door de nauwe poort.” Hij spreekt hier over twee poorten, een nauwe en een wijde. Dat Hij het gebod geeft om door de nauwe poort te gaan en eigenlijk amper zegt hoe je door de wijde poort moet gaan suggereert op zich al dat het voor ieder mens haast vanzelfsprekend is om door de wijde poort te wandelen. De vraag die je dan kan stellen is: hoe nauw is deze poort dan eigenlijk? Een predikant omschreef het eens op deze manier: “Het is een poort waar je alleen doorheen moet, niemand kan je helpen en ook jij kan niemand meenemen; deze poort is zo smal dat je er niet door kan met enige bagage, zo smal dat zelfs je kleding niet mee kan.” Het gaan door deze poort is volledig gratis, maar het kost je alles.
- Het vraagt om zelfverloochening, het aan de kant zetten van jezelf en het gehoorzamen van Jezus (Matt.16:24-25).
- Het schuift de trots aan de kant en vraagt om net als een kind te leven in afhankelijkheid van de Heer (Matt.18:3).
- Het overstijgt alle emotie en gevoel en richt zich tot je verstand. Het vraagt om een doelbewust en berekend wilsbesluit (Luk.14:28).
Twee wegen – een smalle en een brede
Het door de poort gaan is op zich al een moeilijke opgave, maar eenmaal door de poort wordt het verschil nog groter. Dan zien we enerzijds een smalle weg en anderzijds een brede weg; een moeilijke weg en een makkelijke. De ene weg geeft buiten het vooruitgaan weinig bewegingsruimte waar de andere weg de mogelijkheid geeft om alle kanten op te gaan. De smalle weg is niet makkelijk om te bewandelen en is vol beproevingen en uitdagingen. In Jakobus 1:2-3 lezen we dan dat deze beproevingen, zeg maar moeilijkheden onderweg, net nodig zijn om op deze weg te kunnen blijven wandelen. De weg is zo smal dat het enige vaardigheid vraagt om ze enigszins te kunnen bewandelen. De brede weg daarentegen is een weg die geen oefening vereist.
Twee weergaven – moeilijk te vinden en overal zichtbaar
In het dagdagelijks leven valt het op dat de producten of merken die zich voortdurend in onze leefwereld laten verschijnen door allerhande reclamemiddelen, in het algemeen ook goed scoren bij de consument. Denk maar aan merknamen als Coca-Cola, L’Oréal, Apple enz. Zo is er is een poort met een enorme reclamecampagne achter zich; een weg die zich overal en voortdurend profileert, de aandacht trekt en gemiddeld goed scoort bij de mensen waardoor er velen op wandelen. Maar er is daarentegen die nauwe poort die toegang geeft tot de smalle weg die zich amper kenbaar maakt. Ze is zichtbaar, maar laat zich moeilijk vinden. We zagen eerder dat de doorgang naar de smalle weg gratis is, maar alles kost. Hierdoor is deze poort zo moeilijk te vinden. De waarheid, hetgeen werkelijk aan de basis ligt van alles, is te vinden maar is daarom niet voor iedereen even zichtbaar. Tussen het sierlijk decor dat aan de wijde poort en brede weg werd toegevoegd is de waarheid geopenbaard; te vergelijken met het zoeken van een bepaalde figuur in een drukke tekening. In principe is deze figuur voor iedereen zichtbaar, maar door de afleiding kan niet iedereen deze vinden en kost het sowieso een inspanning. Daarom nemen velen, net als Pilatus (Joh.18:38), genoegen met de open vraag: “wat is waarheid”.
Twee populaties – een kleine groep en een grote groep
Iemand zei mee eens: “ik denk dat we in de hemel meer mensen gaan tegenkomen dan we zelf verwachten.” Dit is een gedachte die volledig past bij de algemene denkwijze van de mens; “als er een God bestaat en als die enigszins lief kan hebben kom ik sowieso in de hemel.” Jezus leert hier echter het omgekeerde, de groep mensen die door de nauwe poort gaat en de smalle weg bewandelt is klein. Zelfs zo klein dat er “weinigen zijn” die deze richting uit zullen gaan. Er zijn wel tal van religieuze mensen waaronder een legio aan naamchristenen die zich weliswaar weten te gedragen als een christen en welke woorden te gebruiken. Voor velen van hun gaat het christen zijn om de christelijke waarden en niet perse om Christus zelf. Van deze mensen zegt Jezus in vers 21-23: “Niet ieder die tegen Mij zegt: Heere, Heere, zal binnengaan in het Koninkrijk der hemelen, maar wie de wil doet van Mijn Vader, Die in de hemelen is. Velen zullen op die dag tegen Mij zeggen: Heere, Heere, hebben wij niet in Uw Naam geprofeteerd, en in Uw Naam demonen uitgedreven, en in Uw Naam veel krachten gedaan? Dan zal Ik hun openlijk zeggen: Ik heb u nooit gekend; ga weg van Mij, u die de wetteloosheid werkt!” Mochten we in staat zijn om alle gelovigen doorheen de eeuwen te kunnen tellen, zouden we uitkomen bij een heel groot aantal, maar dit aantal zou niets zijn vergeleken met het aantal ongelovigen.
Twee eindbestemmingen – het leven en het verderf
We leven in een tijd waarin veel als vanzelfsprekend wordt aanschouwd, denk maar aan het sociale zorgstelsel en het onderwijssysteem. Nochtans zijn deze dingen er niet altijd in deze vorm geweest. Onze geschiedenis kent meer eeuwen van armoede en kansloosheid door ziekte, werkloosheid en gebrek aan onderwijs dan dat we het zorgstelsel en onderwijssysteem kennen zoals vandaag de dag. Er is in de geschiedenis veel gestreden, gepleit, gevochten en er zijn veel inspanningen geleverd om te komen tot het punt waarin alle kinderen een bepaalde zorgverzekering genieten en recht hebben op onderwijs. “Voor wat hoort wat” is een gezegde wat iedereen logisch in de oren klinkt. Wil je iets bereiken, zal je jezelf hiervoor moeten inzetten, je er aan moeten toewijden. Maar als we het hebben over het eeuwige leven gooit haast iedereen deze logische gedachte overboord en gaan ze er makkelijk vanuit dat alles wel op zijn pootjes terecht komt. Maar ook hier leert Jezus anders. Indien je niet door de nauwe poort gaat, dus als je hier geen prioriteit van maakt, leid je weg naar het verderf. Een gruwelijke onaantrekkelijke toekomst staat je dan te wachten.
Jezus’ uitnodiging om tot berouw en inkeer te komen en te vertrouwen op Hem als dè Verlosser van je zondige toestand geldt nog steeds. Hijzelf zegt hiervan dat “wie tot Mij komt, zal Ik beslist niet uitwerpen” (Luk.12:32). Ondanks de duidelijkheid en de logica van het Evangelie dat Jezus bracht, zijn er slechts weinigen die dit Evangelie werkelijk aannamen als het goede nieuws voor hun. Het is slechts een “kleine kudde” (Luk.12:32) die Hem als herder achterna zal gaan. De meesten volgen de mening van de meerderheid en begaan samen de brede weg die naar het verderf leidt. Een weg die mogelijk wel geplaveid is met vroomheid en (ogenschijnlijk) goede werken, een weg vol mensgemaakte en mensgecentreerde religie, een weg die zogenaamd “wetenschappelijk” onderbouwd is, een weg waarin wordt gestreefd naar een goed gevoel, een weg waarin gelijkheid voor iedereen wordt geproclameerd, een weg waarop velen bewust blijven wandelen omdat … iedereen dat doet. De mening van de anderen is voor velen een belemmering om actief op zoek te gaan naar de kleine poort die naar het eeuwige leven leidt, maar “daarvoor mag u niet bevreesd zijn en niet schrikken. De HEERE van de legermachten, Hem moet u heilig achten; Hij is uw vrees en Hij is uw verschrikking” (cf.Jes.8:12-13). De uitkomst van de weg die je nu bewandelt zal ooit zichtbaar worden; “we zullen wel zien” kan mogelijk een gedachte van je zijn. Deze gedachte is inderdaad juist, je zult het gaan zien. De vraag is echter, zal hetgeen je dan zal zien je ook aanstaan of zal het je reden geven tot eeuwige spijt?!“
“Zoek de HEERE terwijl Hij te vinden is, roep Hem aan terwijl Hij nabij is. Laat de goddeloze zijn weg verlaten, de man van ongerechtigheid zijn gedachten. Laat hij zich bekeren tot de HEERE, dan zal Hij Zich over hem ontfermen, tot onze God, want Hij vergeeft veelvuldig” (Jes.55:6-7).
De tijd dat de Here zich laat vinden is nu, in dit leven. Heb je Hem al gezocht en gevonden?