“Toen ik een kind was, sprak ik als een kind,dacht ik als een kind,overlegde ik als een kind” (1Kor.13:11)
Kinderen zijn kinderen. Lijkt heel vanzelfsprekend, maar toch weerspiegelt onze samenleving hier en daar een heel ander beeld. Kinderen worden verwacht zich snel te gedragen als volwassenen en horen zich al gauw overal kalm en netjes te gedragen. Een stille jongen is een flinke zoon en een rustig meisje is een voorbeeldige dochter. Hoe graag ikzelf ook zo’n beeld neig te willen scheppen bij mijn eigen kinderen, toch kan ik niet anders dan eerlijk bekennen dat mijn gedrag en houding in mijn kinderjaren niet altijd zo stil en rustig waren. Met veel respect en ontzag kijk ik nu naar mijn ouders en besef hoeveel ruimte ze me hebben gegeven om op te groeien als een speelse, luidruchtige, en vaak ondoordachte jongen. Wat heb ik genoten van die kinderjaren.
Als ouder geef je niet makkelijk deze ruimte aan je kinderen. ‘k Merk bij mezelf zo vaak de neiging of het verlangen om dingen te verwachten van mijn kinderen die niet overeenkomen met hun jonge leeftijd. ‘Mag ik buiten spelen papa?’ wordt makkelijk beantwoord met: ‘Ja, maar maak je kleren niet vuil hé!’ Of ‘Mogen we een tentje bouwen in de living’, wekt al gauw de reactie: ‘Liever niet want dat maakt alles zo rommelig!’ Het lijkt wel alsof rust, netheid en orde het summum zijn, het hoogste doel dat een gezinsleven kan behalen. Maar is dat wel zo? Iemand schreef eens het volgende hierover:
De dagopvang voor kinderen is rustig en plezant. Er zijn haast geen uitschieters en slecht weinig conflicten. Maar hoe saai is het! Overal hoort men dat spelen voor kinderen, vooral het vrij spelen, van vitaal belang is… maar wat zien we in werkelijkheid? Ik zie kinderen overal ronddolen, dan hier eens een beetje spelen en dan weer daar eventjes bezig zijn. Ze lijken wel eindeloos te wachten op niets… De oudere kinderen doen vaak helemaal niets. Ze hangen maar wat, springen hier en daar wat rond, en wachten. Ze beseffen dat het geen zin heeft om een spel te beginnen omdat ze weten dat dit toch onmiddellijk onderbroken zal worden.’ (B.Olafson, geciteerd in ‘The Genius of play’, p96)
Er valt zeker veel goeds te zeggen over rust en orde. God is een God van orde en schiep zelfs een rustdag en een opgeruimd huis geeft rust. Maar wanneer rust, orde en netheid doelen op zich worden en andere elementen uit ons dagelijks leven gaan bepalen, spreken we over een afgod. Dan hebben we onszelf tot slaaf gemaakt van deze doelen. We dienen dan niet meer de God van orde, maar de orde zelf. Calvijn omschreef het menselijk hart als een afgodenfabriek, een hart dat voortdurend vormen van afgoden produceert. Die productie gaat ook z’n gang in ons gezinsleven en onze verwachtingen ervan.
Allereerst een opdracht aan ons als ouders om na te gaan welke plaats rust, orde en netheid inneemt in ons gezinsleven. Niet altijd even makkelijk. Voor mij als vader is het een voortdurende uitdaging om enerzijds mijn kinderen de kans te geven om kind te zijn en anderzijds een algemene rust en orde te bewaren binnen het gezinsleven dat, in mijn geval met vijf kinderen, makkelijk neigt naar chaos. Toch is het een charmerende uitdaging die de ontwikkeling van de kinderen positief kan beïnvloeden. Meer zelfs, het kan een deel vormen van de basis waar ze later verder op zullen bouwen. Meerdere studies tonen aan dat de hersenactiviteit bij het eenvoudige vrije spel met andere kinderen veel meer gestimuleerd wordt dan bij het individueel spelen met een high-tech spelcomputertje. Een op papier gedrukt boek is verijkender dan hetzelfde boek in digitale vorm. Of denk aan de sociale vaardigheden die met het onderling ravotten aangescherpt worden. De uitdagingen en conflicten die samenspelen met zich meebrengen. Daarnaast ook de spiermassa die door de intense bewegingen getraind worden. De fijne en grove motoriek die op verschillende manieren verfijnd wordt. Etc.
Kortom, redenen genoeg om eens na te gaan of we onze kinderen voldoende ruimte geven om te spreken, te denken en te overleggen als een kind. Niet zomaar de kinderen aan hun lot overlaten, maar hun doelgericht op hun eigen tempo en in hun eigen creatieve belevingswereld geregeld hun gang laten gaan. Even als ouder een stap achteruit zetten om enerzijds te genieten van hun spel en anderzijds de tijd te nemen om te zien hoe ze omgaan met verschillende situaties. Hieronder alvast een recept dat hierbij kan helpen…
Recept voor het behouden van kinderen (Mrs.Baron Clarke, ibid.)
- Ingrediënten:
- 1 grasveld
- 1 dozijn kinderen
- 1/2 dozijn honden (of puppies indien beschikbaar)
- 1 beek
- 50kg kiezels
- Methode:
Zet de kinderen samen met de honden op het grasveld. Sta toe dat ze door elkaar lopen. Gooi de kiezels in het beekje tot het water lichtjes schuimend wordt. Laat de kinderen, wanneer ze netjes gebruind zijn door de zon, zich verfrissen in het beekje met de kiezels. Droog ze af. Serveer hun nu een glas warme melk met een peperkoek.
(Klik op de foto voor meer afbeeldingen)
Soli Deo Gloria